ეკონომიკა

კავკასიის რეგიონი ეკონომიკურად გამორჩეულ და თან უცნაურ მდგომარეობაშია, რადგან აქ ფიქსირდება როგორც მაღალი ეკონომიკური ზრდა, ასევე რეკორდული ინფლაცია, მაღალი რეფინანსირების განაკვეთები და ეროვნული ვალუტების უჩვეულო მერყეობა.

გთავაზობთ ქვეყნების მიმოხილვას დეტალურად:

თურქეთი

ეკონომიკურად ყველაზე უცნაურ მდგომარეობაში თურქეთია, რომელიც ერთდროულად ინფლაციას, უმუშევრობას და ეროვნული ვალუტის რეკორდულ გაუფასურებას ებრძვის.

ბოლო მონაცემებით, თურქეთში წლიური ინფლაციის დონე 35.4%-ია. ეს კი იმ ყველაფრის მიუხედავად, რომ ცენტრალური ბანკი რეფინანსირების განაკვეთს 46%-იან ნიშნულზე ინარჩუნებს.

მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი ინფლაციის ფონზე, ერთწლიან პერიოდში ეროვნული ვალუტა 16%-ითაა გაუფასურებული და ერთი დოლარის გაცვლითი კურსი ამჟამად 39 ლირას შეადგენს.

საერთაშორისო სავალუტო ფონდის პროგნოზით, გამოწვევების მიუხედავად, წელს თურქეთის ეკონომიკა 2.6%-ით გაიზრდება, რაც წინა პროგნოზთან შედარებით 0.1%-ით შემცირებული მაჩვენებელი იქნება. თუმცა აქ გასათვალისწინებელია, რომ ქვეყანაში დაწყებული პოლიტიკური კრიზისის გამო, სავარაუდოდ, ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი გადაიხედება და საგრძნობლად შემცირდება.

აზერბაიჯანი

აზერბაიჯანში ვითარება უფრო სტაბილურადაა. წლიური საშუალო ინფლაცია 5%-ის ფარგლებში მერყეობს. ცენტრალური ბანკის მიერ განსაზღვრული რეფინანსირების განაკვეთი კი 7.25%-ია. რაც შეეხება ეკონომიკურ ზრდას, IMF-ის პროგნოზით, წელს ქვეყნის მშპ-ის მოცულობა 3.5%-ით გაიზრდება.

სომხეთი

რაც შეეხება სომხეთს, მას ეკონომიკური ზრდის მიმართულებით რეგიონში ერთ-ერთი საუკეთესო შედეგი აქვს. IMF-ის პროგნოზით, წელს სომხეთის მთლიანი შიდა პროდუქტის მოცულობა დამატებით 4.5%-ით გაიზრდება.

რეფინანსირების განაკვეთი სომხეთში 6.75%-ს შეადგენს, წლიური ინფლაციის დონე კი ამჟამად 4.3%-ის ფარგლებშია.

რუსეთი

რუსეთთან მიმართებით საერთაშორისო სავალუტო ფონდი პროგნოზირებს, რომ წელს ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებელი 1.5% იქნება.

ოფიციალური მონაცემებით, ინფლაცია 10%-ის ფარგლებშია; ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრული რეფინანსირების განაკვეთი კი 21%-ს შეადგენს.

ყველაზე ცუდი მაჩვენებელი რუსეთს ეროვნულ ვალუტასთან მიმართებით აქვს, რომელიც ორ წელიწადში 15%-ითაა გაუფასურებული და ამჟამად ერთი დოლარის გაცვლითი კურსი 80 რუბლს აღწევს.

საქართველო

ბოლოს, საქართველოს რაც შეეხება. IMF-ის პროგნოზით, მიმდინარე 2025 წელს ქვეყნის ეკონომიკა 6%-ით გაიზრდება.

საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრული რეფინანსირების განაკვეთი ისევ 8%-ია, ხოლო ინფლაცია 3.5%-იან ნიშნულზეა, რაც სამიზნე მაჩვენებელს მცირედით ჩამორჩება.

ერთწლიან პერიოდში, ეროვნული ვალუტის კურსი შედარებით სტაბილურია და ამჟამად დოლარის გაცვლითი კურსი 2.73 ლარს შეადგენს.

bm.ge

ენერგეტიკის სექტორში დასაქმებული ქალების გაძლიერების მიზნით, საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელ ეროვნულ კომისიაში (სემეკ) მიმდინარე მენტორობის პროგრამის შემაჯამებელი ღონისძიება გაიმართა.

ღონისძიებაზე გამართულ პანელურ დისკუსიაზესემეკის თავმჯდომარემ, დავით ნარმანიამ და კომისიის წევრებმა იმსჯელეს ენერგეტიკის სექტორში ქალების დასაქმებისა და კარიერული განვითარების ხელშეწყობის მნიშვნელობაზე, განიხილეს არსებული გამოწვევები და მათი გადაჭრის გზები. მენტორობის პროგრამის მონაწილეებმა წარადგინეს პრეზენტაციები სხვადასხვა აქტუალურ თემატიკაზე.  

ღონისძიების ფარგლებში სემეკის თავმჯდომარემ და კომისიის წევრებმა სერტიფიკატები გადასცეს მენტორობის პროგრამის მონაწილეებს.

სემეკში რიგით მეორე მენტორობის პროგრამა, სახელწოდებით „ქალები ენერგეტიკაში“ 6 თვის განმავლობაში მიმდინარეობდა. პროგრამის ფარგლებში მენეჯერულ პოზიციებზე დასაქმებულებმა გაუზიარეს გამოცდილებასხვადასხვა პოზიციებზე დასაქმებულ ქალ კოლეგებს. პროექტის მიზანს წარმოადგენდა ენერგეტიკის სექტორში ქალების პროფესიული განვითარების ხელშეწყობა.

საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელმა ეროვნულმა კომისიამ (სემეკ), საჯარო სხდომაზე 2024 წლის საქმიანობის ანგარიში გამოაქვეყნა. ანგარიში მოიცავს  ელექტროენერგეტიკის, ბუნებრივი გაზის, წყალმომარაგებისა და მელიორაციის სექტორების ძირითად ასპექტებს, რეგულირების განვითარების მიზნით განხორციელებულ პროექტებსა და სემეკის საქმიანობის სხვადასხვა მიმართულების მიმოხილვას.  

სემეკის თავმჯდომარის, დავით ნარმანიას თქმით, 2024 წელს კომისია  ინტენსიურად მუშაობდა როგორც რეგულირების გაუმჯობესების, ასევე მომხმარებელთა უფლებების დაცვისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობის კუთხით.

„2024 წლის განმავლობაში, მომხმარებელთა უფლებების დაცვის მიმართულებით კომისიამ განიხილა არაერთი საკითხი. მათ შორის, მოქალაქეთა საჩივრები, რომლებიც შეეხებოდა კომუნალური კომპანიების მხრიდან უსაფუძვლო დარიცხვებს. კომისია დიდ ყურადღებას უთმობს საერთაშორისო ორგანიზაციებსა და მეზობელი ქვეყნების მარეგულირებელ უწყებებთან ურთიერთობას.

არაერთ სიახლესთან ერთად, აღსანიშნავია, რომ 2024 წელს დაინერგა ახალი რეგულაცია, რომელიც შეეხება მრავალბინიან საცხოვრებელ სახლებში  ცენტრალური გათბობის ერთიანი სისტემის დანერგვას. ამასთანავე, ამოქმედდა სტატისტიკის პორტალი, სადაც განთავსდა დეტალური ინფორმაცია როგორც ელექტროენერგიის მიწოდება-მოხმარების ფაქტობრივი ბალანსების, ასევე ნეტო აღრიცხვისა და ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებლებზე მიწოდებული სტატისტიკური მონაცემების შესახებ. სემეკის 2024 წლის საქმიანობის ანგარიშში მოცემულია სექტორული ანალიზი, რაც საზოგადოებას მისცემს შესაძლებლობას მიიღონ დაწვრილებითი ინფორმაცია მათთვის საინტერესო საკითხებზე“, - განაცხადა დავით ნარმანიამ.  

სემეკის 2024 წლის საქმიანობის ანგარიში ვრცლად მოცემულია ბმულზე: https://gnerc.org/ge/commission/commission-reports/tsliuri-angarishebi